Wykład Jacka Proszyka
piątek, 1 kwietnia, godz. 18.30 (wstęp wolny)

Okazuje się, że Jára Cimrman - największy czeski wynalazca, eksperymentator teatru, filozof i malarz gościł w Bielsku-Białej w 1898 roku. Kilka miesięcy temu zostały przypadkowo odnalezione dokumenty i obraz autorstwa Cimrmana, które zostaną zaprezentowane w Galerii Bielskiej BWA podczas wykładu. Prawdziwa gratka dla mieszkańców zainteresowanych nieznanymi kartami historii miasta. Jacek Proszyk podczas odwiedzin w domu bielskiego muzyka i konserwatora zabytkowych instrumentów Rafała „Gonzo" Gondka w Wapienicy zauważył na ścianie w holu ciekawy i stary obraz. Sygnatura jednoznacznie wskazywała na autorstwo mistrza Járy Cimrmana. Na obrazie zachował się napis: „Západ slunce v Louisenthalu, Jára Cimrman, Bielitz 1898" czyli „Zachód słońca w Dolinie Luizy, Jara Cimrman, Bielsko 1898".

Co ciekawe cały obraz - mimo pęknięć werniksu z powodu starości - utrzymany jest w kolorze pomarańczowego zachodu słońca i takie przedstawienie w 1898 roku jest znacznym wyprzedzeniem ekspresjonizmu abstrakcyjnego zwanego Color field painting (malarstwo barwnych płaszczyzn), który w Ameryce pojawił się dopiero w latach 50-tych XX w. Justyna Łabądź - historyk sztuki z Galerii Bielskiej BWA - twierdzi, że odnaleziony obraz wpisze się w annały historii sztuki jako praca nowatorska, co dla czeskiego wynalazcy Jára Cimrman nie jest niczym nadzwyczajnym. Za pewne trudność w malowaniu mistrzowi sprawiała góra Palenica (wtedy zwana Spitzberg), która zawsze zasłania zachodzące słońce w Dolinie Wapienicy, a mimo to Jara Cimrman przezwyciężył i tę trudność.

Rafał „Gonzo" Gondek zdając sobie sprawę z ważności odkrycia niezwłocznie podarował obraz jednej z bielskich organizacji, która prosi o zachowanie jej nazwy w tajemnicy ze względu na ogromną wartość obrazu. Po raz pierwszy obraz zostanie publicznie pokazany w Galerii Bielskiej BWA w trakcie wykładu Jacka Proszyka. Prelegent jest pod wielkim wrażeniem dzieła i jak sam mówi: „Nigdy nie spodziewałem się, by czeski geniusz o którym od wielu lat i wielokrotnie rozmawiałem z bielskim historykiem Jackiem Trzeciakiem zostawił swój ślad w naszym mieście." Jacek Trzeciak też nie krył zaskoczenia i obiecał, że po takim odkryciu będzie się starał przybliżać postać i twórczość Járy Cimrmana.

Pisarz i dziennikarz Mariusz Szczygieł, który o Cimrmanie pisał w swojej książce „Laska nebeska" gdy dowiedział się o obrazie i spotkaniu w galerii zakrzyknął z zachwytu: Bomba! i przesłał serdeczne pozdrowienia.

Specjalne pozdrowienia i błogosławieństwo przekazał organizatorom spotkania sławny czeski aktor, komik i scenarzysta Zdeněk Svěrák, który jest propagatorem twórczości Járy Cimrmana. Zdeněk Svěrák występuje na deskach praskiego teatru Žižkovské divadlo Járy Cimrmana. Jego prace obejmują ponad 300 muzycznych dzieł, sztuk oraz ponad 10 filmów. Najbardziej znane w Polsce filmy to „Kola" nagrodzony Oscarem, „Szkoła podstawowa" nominowany do Oscara oraz „Butelki zwrotne".

Jacek Proszyk - doktor nauk humanistycznych, religioznawca, miłośnik historii i kultury Śląska Cieszyńskiego, autor książek i artykułów dotyczących historii, kultury i religii. Pracownik Galerii Bielskiej BWA od 2015 r.

Galeria Bielska BWA - Klubokawiarnia Aquarium
piątek, 1 kwietnia, godz. 18.30 (wstęp wolny)