Małgorzata Łuczyna  jest artystką, która teraźniejszość odbiera wszystkimi zmysłami, jak większość z nas, i próbuje to zmysłowe odczytywanie świata przekazać widzom.

Wchodząc do ciemnej sali natykamy się na czarno-białą animację i dźwięk z powtarzalnym motywem. Animacja jest w rzeczywistości zdjęciem pewnego obiektu - uzyskanym w technice tomografii komputerowej - którego fizyczne istnienie możemy odkryć po drugiej stronie ściany, na której odbywa się projekcja. To pływające w formalinie „coś", co może kształtem przypominać mózg. Proweniencja tego obiektu może przyjść do głowy, gdy przeanalizuje się wieloekranową projekcję wideo na sąsiedniej ścianie. Młoda kobieta wędruje tam przez swoistą ziemię porzuconą, próbując każdy centymetr swojej wędrówki zaznaczyć, niejako zmierzyć, mówiąc górnolotnie: odcisnąć na nim piętno.
To oczywiście symboliczne odciśnięcie piętna; my sami, znalazłszy się w sytuacji, kiedy możemy jakoś wpłynąć na bieg zdarzeń, odcisnąć swoje ­piętno, choćby w najmniejszym fizycznym wymiarze chcemy przecież zaznaczyć własną osobowość. Czy to decydujemy o kolorze budynku, czy własnym ubiorze.
Małgorzata Łuczyna to symboliczne piętno odciska czymś - wydawałoby się - bardzo bezosobowym: zwykłą taśmą papierową. Przez wiele dni, mieszkając w Uściu nad Łabą w Czechach, podczas pobytu stypendialnego, zwiedzała poprzemysłową dzielnicę, dokumentując kamerą wideo (współpracując z Jackiem Złoczowskim i Yauhenim Tsitko) swoją wędrówkę z taśmą klejącą. Taśma stała się jakby nitką Ariadny, którą zaznaczała mijane ulice, nieużytki.
Dla widzów, którzy chcieliby podążyć jej śladem, artystka stworzyła aplikację interaktywną (zrealizował ją Grzegorz Łuczyna), w której losowo, dla każdego grającego program komputerowy generuje inny labirynt do pokonania, na planie ulic, który jest rzeczywistą mapą dzielnicy. Labirynt jest naprawdę trudny - poruszamy się po nim, używając myszy komputerowej. Niecierpliwym podpowiadamy - można znaleźć rozwiązanie (drogę do celu) klikając lewym przyciskiem myszy.
Na niektórych małych ekranach wieloekranowej projekcji widać, że artystka również odkleja taśmę, wracając tą samą drogą. Zwinęła kłębek Ariadny, wracając w bezpieczne miejsce, z labiryntu, w który zapuściła się, jakby w nieznaną przygodę.

Obiekt w formalinie okazuje się więc być tym fizycznym, namacalnym (choć nie można go dotknąć!) świadkiem wędrówki Małgorzaty Łuczyny po dzielnicy Předlice  w ciągu kilku pierwszych miesięcy 2012 roku. Niejako zapisem pamięci tamtych dni, upalnych lub chłodniejszych, niosących określone zapachy, różne odczucia przyrody, różnych spotykanych ludzi (choć ich na tych filmach nie ma), zapisem mijającego czasu. Do kleju przywarły różne fragmenty podłoża, do którego taśma była przyklejona, cząstki tamtej ziemi znalazły się - uwiecznione - w kulce papieru, traktowanej następnie jak coś organicznego.
Pozornie na tych filmach nic się nie dzieje. Papierowa taśma też nie jest czymś nadzwyczajnym. Istotą tej pracy jest nie tyle obraz, wizualizacja (mimo tego, że na filmach „nic się nie dzieje", projekcja jest niezwykle atrakcyjna wizualnie!), ale refleksja, która temu oglądaniu czy aktywnemu uczestniczeniu w wędrówce towarzyszy. Bezradność wobec upływającego czasu, wobec pamięci, która także ulega destrukcji, niemożność - mimo rozwiniętej technologii i łatwości dokumentowania każdego momentu swojego życia - zapisania emocji, zapachów, myśli, rozmów. To wszystko zostaje jednak w pamięci. Dlatego też z taką pieczołowitością artystka traktuje kulę z taśmy, czyniąc z niej pewien symbol.
                                                                      Agata Smalcerz

wróć do informacji o wystawie >>