Carole Benzaken

Saviv Saviv

„Z krańców świata wrócić do siebie samej. Jakże często nasza własna historia czyha na rogu ulicy lub w rogu przypadkiem napotkanego obrazu. Od Oceanu Spokojnego aż po Paryż, wracajć do tego, od czego uciekałam ile sił... Europy zbudowanej na nieznośnym ciężarze niedopowiedzeń i na wielogłowym poczuciu winy, ale Europy bez twarzy, utkanej na Wschodzie i podtrzymywanej na Zachodzie."

Carole Benzaken, ważna postać europejskiej sceny artystycznej, przyczyniła się do powrotu malarstwa na współczesną scenę artystyczną w latach dziewięćdziesiątych.

Postawą jej pracy jest bank obrazów wyszukiwanych w prasie i mediach, są to także filmy i fotografie z jej własnych zasobów. Działając równocześnie w głębi namalowanego obrazu i na powierzchni cyfrowego medium, reżyseruje ona teatr wieloraki, drążący jednocześnie to, co wewnątrz i to, co na zewnątrz, to, co w ukryciu i to, co na powierzchni, kod zbiorowy i pamięć jednostkową. Bardzo wcześnie ulubioną formą jej dzieł stał się kształt zwoju.

Saviv saviv („wokół, wokół", Ezechiel 37,2) jest kresem długiej podróży.

Październik 2009 - Festiwal Art Cameralis chce zorganizować wystawę Carole Benzaken w Galerii BWA w Bileksu-Białej. Odkrycie, że galeria powstała na ruinach synagogi spalonej przez nazistów w 1939, działa jak wezwanie.

„Znaleźć się tuż nad przepaścią, tak blisko tego, czego znieść się nie da - musiałam wrócić, żeby sfilmować, opracować tę wystawę, obok otwierającej się otchłani. Wrócić w samym środku zimy, w śniegu - i pracować, filmować, przejść przez to, z powodu wystawy. Śnieg jako wektor, ten śmiertelnie mrożący chłód, który znieczula bolesne emocje, biel waty łagodnie omywającej rany, biel okrywająca ciemności. Wrócić i zakończyć podróż na Auschwitz-Birkenau.

Po powrocie do Paryża pomyślałam o proroctwie Ezechiela 37. Ujrzałam jego wizję - wersety 1-14: przejście przez dolinę cienia śmierci, dolinę wyschłych kości, aż do ich zmartwychwstania i - w ciągu tej podróży - w perspektywie rysował się świetlisty, radosny, cudowny i pełen mesjańskiej nadziei pejzaż. Ten tekst porwał mnie, poprowadził; opracowując go z profesorem Yaacovem A. odkryłam, jak dalece jest oczywisty. Wystarczyło dać się prowadzić. Trzymać się granicy, oślepiona i nie mogąc, jak do tego nawykłam, rozwijać zwojów obrazów. Przenoszenie, przenoszenie obrazów  do tekstu, nie próbując go ilustrować ani nawet przedstawiać, przede wszystkim nie oddalając się od nich. Zgodzić się na to przesunięcie w czasie w jego stosunku do obrazu, dzięki stateczności tekstu zdołać umknąć kruchości obrazów i w ten sposób zbliżyć się do tego, czego zazwyczaj dotknąć się nie da.

To oczywiście tekst Ezechiela nadał tej wystawie tytuł, lecz także - wokół owej pełnej wyschłych kości doliny - połączenie wszystkich tablic saviv saviv. Przeistoczenie śmierci w pulsujące życie, tchnięte w kłącza pochyłych drzew, krwioobieg, z którego tryska całe to życie wokół.

Wystawa w MAHJ staje się wtedy czymś więcej, niż przystankiem na drodze, która mnie zaprowadzi do Bielska-Białej w 2012. Jest to czas wyśpiewywany, czas wytchnienia, także czas odpoczynku. Projekt życia ponad nieprawdziwym, pozornym zwycięstwem śmierci, jak dolina łez, którą musiałam przemierzyć, aby uwidocznić ową nadzieję, której ciągle brakuje spektaklowi tego świata, aby ją ująć, zwiniętą w zakamarkach obrazów.

O ile jedno drgnienie słowa potrafi zawalić świat, to może go także odbudować, przez tkankę naszego życia przemykają świetliste znaki przyszłej drogi.

Księga Ezechiela

Ezechiel [Bóg umacnia] był synem Buziego, jerozolimskiego kapłana. Zapewne został uprowadzony do Babilonu przez wojska Nabuchudonazora podczas pierwszego zdobycia Jerozolimy w 598 roku przed naszą erą, z królem Joakinem i arystokracją królestwa Judy.

Prorok na wygnaniu pierwszej swej wizji doznał w Tel Avivie, nad brzegiem kanału Kebar (3,15) - był to wóz ognisty Boha.

Ksiega Ezechiela stanowi trzecia księgę ostatnich proroków (po Izajaszu i Jeremiaszu) Biblii hebrajskiej.

Zredagowana w pierwszej osobie składa się z czterdziestu ośmiu rozdziałów i tysiąca dwustu siedemdziesięciu trzech wersetów. Tradycyjnie księgę wydali członkowie Wielkiego Zgromadzenia.

Tematyczna struktura jest następująca:
1.1-3.21
Wizja niebieskiego wozu uwożącego Boga daleko od Jerozolimy. Wezwanie Ezechiela
3.22-24.27
Proroctwa przeciwko Judzie i Jerozolimie przed zniszczeniem Jerozolimy
25.1-32.32
Przepowiednie przeciwko siedmiu ludom - Amonom, Moabitom, Filistinom, Sidonom, Tyrom i Egiptowi
33.1-39.29
Proroctwa o przywróceniu Izraela, wizja doliny kości
40.1-43.12
Wizja przyszłej Świątyni
43.13-46.24
Odtworzony kult
47.1-47.23
Rzeka świętości
48.1-43.35
Ziemia Święta