DZIECI ŚWIATŁA - 10. Wystawa Kuratorska Bielskiej Jesieni 2018


__________________________________________________________________

"DZIECI ŚWIATŁA" - 10. Wystawa Kuratorska Bielskiej Jesieni 2018

9 listopada - 30 grudnia 2018

__________________________________________________________________

Do realizacji  jubileuszowej edycji wystawy kuratorskiej Galeria Bielska BWA zaprosiła kuratora Stanisława Rukszę, który przedstawi projekt pt. „Dzieci światła"*, nawiązujący do twórczości Andrzeja Urbanowicza, charyzmatycznego artysty, od lat 60. XX wieku guru śląskiego niezależnego środowiska artystycznego.

Stanisław Ruksza, od lat zajmujący się twórczością Andrzeja Urbanowicza i działalnością śląskiego undergroundu, przygotował projekt wystawy „Dzieci światła", uwzględniając zarówno kontekst lokalności, jak i uniwersum. Andrzej Urbanowicz - związany z Katowicami, ale też z Ameryką - łączył w swej sztuce i postawie życiowej mądrość Wschodu i energię Zachodu.

Projekt „Dzieci światła", jako czwarty w osiemnastoletniej historii wystaw kuratorskich Bielskiej Jesieni, organizowanych przez Galerię Bielską BWA realizowany będzie przez kuratora powołanego przez galerię do zaprezentowania wystawy. Sześciokrotnie galeria ogłaszała konkurs na scenariusz wystawy, prezentując następnie najciekawszy zgłoszony projekt.

 

Andrzej Urbanowicz, Źrenica, 1997, olej, płyta, śr. 86,5 cm, Kolekcja Sztuki Galerii Bielskiej BWA

 

Wystawa zbiorowa pt. „Dzieci światła" poświęcona będzie wybranym zjawiskom w polskiej sztuce współczesnej odnoszącym się do twórczości Andrzeja Urbanowicza (1938-2011), artysty o niebagatelnym wpływie na rozwój sztuki, działającego w Katowicach przez pół wieku, od początku lat 60. XX wieku (z przerwą na pobyt w USA w latach 1978­-1991). Słynna katowicka pracownia na poddaszu kamienicy przy ulicy Piastowskiej 1, którą artysta stworzył wraz ze swoją żoną, znakomitą malarką Urszulą Broll, była nieformalnym centrum życia artystycznego śląskich intelektualistów. Charyzmatyczna osobowość Andrzeja Urbanowicza koncentrowała wokół niego artystów z różnych dziedzin: malarstwa, rzeźby, poezji, teatru i muzyki, literatów i filozofów. Ożywczy klimat wpływał na powstawanie ugrupowań artystycznych czy też nieformalnych związków twórczych.

 

Stanisław Ruksza na tle prac Andrzeja Urbanowicza Chaosu świętość niewyczerpalna, fot. Agata Cukierska

 

"10. Wystawa Kuratorska Bielskiej Jesieni 2018 podejmuje się ukazania relacji współczesnego malarstwa w Polsce ze sztuką Andrzeja Urbanowicza.

Andrzej Urbanowicz (1930-2011) jest jednym z legendarnych artystów, których obecność w historii polskiej sztuki jest właśnie przywracana. Malarz w swojej twórczości swobodnie i poza wszelkimi konwenansami czerpał inspirację ze sztuki art brut, surrealizmu, malarstwa materii, pop-artu czy sztuki psychodelicznej. Urbanowicz współtworzył środowisko polskiego undergroundu w czasach PRL-u, będąc współzałożycielem legendarnej Grupy Oneiron, znanej też jako Liga Spostrzeżeń Duchowych (LSD). Słynna katowicka pracownia na poddaszu kamienicy przy ulicy Piastowskiej 1, którą artysta stworzył wraz ze swoją żoną, malarką Urszulą Broll, była nieformalnym centrum życia artystycznego śląskich intelektualistów. Charyzmatyczna osobowość Andrzeja Urbanowicza koncentrowała wokół niego artystów z różnych dziedzin, a ożywczy klimat wpływał na powstawanie ugrupowań artystycznych czy też nieformalnych związków twórczych.
Twórczość Andrzeja Urbanowicza jest dziś inspiracją dla wielu artystów, bądź jego postawa zbiega się z niektórymi zjawiskami w sztuce. Tym samym na wystawie „Dzieci światła" podkreślona zostanie ciągłość wybranych wątków w polskim malarstwie.

Tytułowe „Dzieci światła" zostały zaczerpnięte z tekstu Andrzeja Urbanowicza: „Najdosłowniej jesteśmy dziećmi światła, choć nie zawsze o tym pamiętamy. Nawet, gdy jest go całkiem niewiele, ono jest najważniejsze. Posłańcem uczuć światła jest barwa". Światło to witalizm (splendor solis), ale i buntownicza wiedza (lux).

Wystawa nie rości sobie jednak pretensji do obiektywnej diagnozy stanu współczesnego malarstwa, nie jest jej zadaniem tworzenie i udowadnianie chwilowego kierunku na użytek krytyki artystycznej. Traktuje medium malarstwa raczej ikonicznie niż technicznie, podkreślając ewentualnie jego energetyczną moc.
Przedstawiony zostanie reprezentatywny wybór najważniejszych prac Urbanowicza z okresu psychodelicznego lat 70., słynne „Czarne karty" kręgu Oneiron, czy rzadko pokazywany, ale kultowy cykl „Chaosu świętość niewyczerpalna", zestawiony z dziełami zaproszonych artystów, autonomicznie współtworzących ostateczny kształt wydarzenia.

Wystawa „Dzieci światła" pomyślana jest jako witalne spotkanie ujawniające różne napięcia egzystencjalne. Andrzeja Urbanowicza cechował, jak mawiał, „brak umiaru we wszystkim". W ślad za tym, w sensie znaczeniowym, wystawa afirmatywnie traktuje o paradoksach między potrzebą seksualności a koniecznością śmierci, o obsesyjnym nienasyceniu, nadmiarze obrazu i przepełnieniu cierpieniem, akceptacji Chaosu, psychodelii i łasce snu, szacunku dla kiczu (zwłaszcza w dobie sztuki postinternetowej) i innych dróg poznania, żądzy narzucania rozkoszy i tortur, kolekcjonowaniu wrażeń oraz w końcu staje się sadycznym imperatywem aby „powiedzieć wszystko". Urbanowicz pisał: „chaotyczne współistnienie obrazów, w gruncie rzeczy jest jak śniony na jawie sen".
Ostatecznie, czy zamykam czy otwieram oczy, obrazy bezlitośnie się toczą...".
                                                                                  Stanisław Ruksza - kurator wystawy

  

Artystki i artyści:
Andrzej Urbanowicz, Agnieszka Brzeżańska, Maciek Cholewa, Martyna Czech, Dominik Jałowiński, Michał Jankowski, Magda Moskwa, Izabela Ewa Ołdak, Patrycja Orzechowska, Aleka Polis, Agnieszka Polska, Marek Rachwalik, Maciek Salamon, Bartosz Zaskórski.

Wystawie towarzyszyć będzie katalog zaprojektowany przez Patrycję Orzechowską z tekstami krytycznymi m.in. Stanisława Rukszy, Agnieszki Taborskiej i Dariusza Misiuny.

Stanisław Ruksza - kurator wystaw, historyk sztuki, autor tekstów, wykładowca.
Od 2017 roku dyrektor TRAFO Trafostacji Sztuki w Szczecinie. W latach 2008-2017 dyrektor programowy CSW Kronika w Bytomiu. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Obecnie wykłada w Akademii Sztuki w Szczecinie oraz gościnnie w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Kurator wielu wystaw w kraju i za granicą, uczestnik rezydencji kuratorskich we Włoszech, USA, Francji i Czechach. W 2014 roku wybrany kuratorem roku w Polsce w rankingu magazynu „Obieg", a także nominowany do nagrody „Gwarancje kultury 2015" w TVP Kultura w kategorii „Sztuki wizualne".
W swoich badaniach skupia się nad związkami sztuki z przemianami społecznymi i politycznymi, zagadnieniem seksualności i śmierci oraz zjawiskami granicznymi w sztuce współczesnej. Przez wiele lat badał zagadnienie śląskiego undergroundu artystycznego, będąc przez pewien czas asystentem Andrzeja Urbanowicza w pracowni Piastowska 1 w Katowicach.

 

10. Wystawa Kuratorska Bielskiej Jesieni „Dzieci światła" prezentowana będzie w Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej od 9 listopada do 30 grudnia 2018 roku.
Otwarcie wystawy w piątek, 9 listopada o godz. 18.00.

 

_________________________________________________________________________

*Tytuł wystawy zaczerpnięty z wypowiedzi Andrzeja Urbanowicza w tekście „Okazanie" (1999): „Najdosłowniej jesteśmy dziećmi światła, choć nie zawsze o tym pamiętamy. Nawet, gdy jest go całkiem niewiele, ono jest najważniejsze. Posłańcem uczuć światła jest barwa".

________________________________________________________________________

 

Wystawy kuratorskie Bielskiej Jesieni to cykl organizowany przez Galerię Bielską BWA w Bielsku-Białej od 2000 roku, co dwa lata, na przemian z Biennale Malarstwa Bielska Jesień. Wystawy kuratorskie pokazują zjawiska w polskim malarstwie zawężone do wybranych pojęć, nurtów czy postaw artystycznych.

W kilkunastoletniej historii wystaw kuratorskich, Galeria Bielska BWA trzykrotnie rezygnowała z ogłaszania konkursu na scenariusz wystawy, zapraszając do zorganizowania wystawy polskiego malarstwa współczesnego wybranych przez siebie kuratorów. Pozakonkursowe były dotąd trzy wystawy: „Zawody malarskie" -  kurator Adam Szymczyk (2001); „50 obrazów" - kurator Agata Smalcerz (2010); „Nie-widoki. O pejzażu współcześnie" - kurator Jolanta Ciesielska (2014).

W pozostałych edycjach kuratorzy wyłonieni w drodze konkursu zrealizowali wystawy według zwycięskiego scenariusza. Były to wystawy: „Pomiędzy estetyką a metafizyką" Bożeny Czubak (2000); „Piękno, czyli efekty malarskie" duetu ex-girls, czyli Magdaleny Ujmy i Joanny Zielińskiej (2004); „Obrazy jak malowane" Jarosława Lubiaka przy współpracy  Kamila Kuskowskiego (2006); „Iluzja jako źródło cierpień" Agnieszki Żechowskiej (2008); „Samozapłon" Michała Suchory (2012); „Odejście" Jagny Domżalskiej i Wojciecha Kozłowskiego (2016).

 

_________________________________________________________________________

Czytaj wywiad z Andrzejem Urbanowiczem
tekst: Adrian Chorębała | zdjęcia: Radosław Kaźmierczak; Ultramaryna, luty 2010 >>

Więcej o Andrzeju Urbanowiczu na Culture.pl >>

_________________________________________________________________________ 

Wszystkie edycje wystaw kuratorskich - zobacz opisy i zdjęcia na stronie internetowej Bielskiej Jesieni >>

Zobacz 43. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2017 >>

 

Od 2 października 2018 uruchomiony został nowy serwis galerii pod adresem: http://galeriabielska.pl/
_____________________________________________________________

Stara strona stanowi archiwum galerii: http://archiwum.galeriabielska.pl
Przekierowania z głównej strony

>>

Nasze profile:

 

Facebook galerii     instagram galerii     YouTube galerii

 

Google Open Gallery

__________________________

Biuletyn Informacji Publicznej

>>